आमच्याबद्दल

वर्षाविहारासाठी प्रसिद्ध असलेल्या मुळशीमध्ये हिवाळा, उन्हाळा या ऋतूतही पर्यटकांची गर्दी वाढत आहे. मुळशी तालुक्याला लाभलेलं निसर्ग सौंदर्य, किल्ले, घाटवाटा, दरी, घनदाट जंगलं, झाडं, मुळशी धरणाचं जलाशय, ऐतिहासिक ठिकाणं यामुळे पर्यटकांची पसंती मिळत आहे. भटकंती करताना ट्रेकिंग, कॅम्पिंगचा आनंद लुटताना मोठ्या संख्येने पर्यटक दिसून येतात. गर्दीने वर्षभर गजबजलेली पर्यटनस्थळं, यामुळे पर्यटनात मोठी वाढ होत आहे.

पावसाळ्यात पावसाचे तुषार, धबधबे, पाण्याने भरून वाहणारे ओढे-नाले, मुळशी धरणाचं जलाशय, हिरवेगार डोंगर, गवतांचे गालिचे तर थंडीच्या मोसमात आल्हाददायक वातावरणातील निसर्ग सौंदर्यामुळे पर्यटक मुळशीकडे वळतात. ऐतिहासिक व निसर्गरम्य ठिकाणं मुळशी तालुक्याच्या पश्चिम पट्ट्याचा, धरण भागाचा तालुक्याच्या पर्यटन वाढीत मोठा वाटा आहे. पुणे जिल्ह्याचं मिनी महाबळेश्वर म्हटलं तर वावगं ठरणार नाही.

पिंपरीचं अंधारबन म्हणजे कुंडलिका दरीच्या परिसरातील घनदाट जंगल. हे जंगल पूर्वी इतकं घनदाट होतं की सूर्याचा प्रकाशही झाडां-झुडपांमुळे जमिनीवर पोचत नसे. त्यामुळं जंगलास अंधारबन हे नाव पडले. अंधारबन जंगल ट्रेक हा पर्यटकांचा आवडता ट्रेक, धुके, खोल दरी, पाऊस, ओढे, धबधबे हे सर्व या जंगल ट्रेकमध्ये पाहून डोळ्यांचे पारणं फिटते.

ताम्हिणीचं दीपाचं दाट जंगलांतून रात्रीचं ट्रेक करताना किररर अंधारांत दिसणारी काजव्यांची चमक, काजवा नृत्याचा साक्षात्कार करतात. अशा अनेक ठिकाणी काजवा महोत्सव भरवले जातात. एकोले लोटस पॉइंट उंचावरून पाणी पडल्यानं टप्प्या-टप्प्याने तयार झालेले धबधबे, उन्हाळ्यातही पाण्याने काठोकाठ भरलेले पाण्याचे कुंडांमुळे गर्दी असते. डोंगरांतून मुळशी धरणाचं जलाशयाच्या कडेनं जाणारा सरळ तर कुठे नागमोडी वळणाचा ताम्हिणी घाट लॉंग ड्राईव्हसाठी छानच.

पळसे येथील डोंगरातून अनेक छोटे-मोठे पाण्याचे प्रवाह एकत्र येत पळसेचा धबधबा तयार होतो. पाण्याचा मोठा प्रवाह हे या धबधब्याचं वैशिष्ट्य आहे. मुख्य रस्त्याजवळ असल्याने पावसाळ्यात येथे पर्यटकांची मोठी गर्दी होते. महामार्गाच्याजवळच आदरवाडी येथील डोंगरातून उगम पावणारे दोन धबधबे पर्यटकांना आकर्षित करतात.

डोंगरवाडी जवळील दरीमध्ये बेरजेचं आकाराचं दरी तयार झाली. त्यालाच पर्यटक प्लस व्हॅली म्हणतात. येथे पाण्याचे कुंड पाहता येतात. याच परिसरात मिल्कीबार धबधबा आहे. पाण्याचा प्रवाह दगडावर शुभ्र दुधाळ बनतो, यामुळे मिल्कीबार धबधबा नाव पडले आहे. तर याच प्लस व्हॅलीच्या कुंडातून खाली पडणारं पाणी देवकुंड धबधबा तयार करतं.

रिंग वॉटर फॉल शेकडो वर्षे पाण्याच्या प्रवाहामुळे दगडाला गोल रिंगच्या आकार आलंय, या धबधब्याचं परिसरात अनेक ठिकाणी दिसून येतं. या रिंग मधून पास होऊन पर्यटक पाण्याच्या प्रवाहाचा आनंद लुटतात.

पेठशहापुर-आंबवणाचा कोराईगड हा किल्ला लोणावळ्याजवळ असल्याने शनिवार, रविवार सुटीच्या दिवशी पर्यटकांचा मोठ्या प्रमाणात राबता असतो. पेठशहापुर, आंबवण अशा दोनही गावांतून किल्ल्यावर जाता येता. सहारा सिटी अॅम्बी व्हॅली याच परिसरात वसवण्यात आली आहे. अॅम्बी व्हॅलीतून परवानगी घेऊन पाय-यांनी किल्ल्यावर जाता येते. अवघड श्रेणीतील नसल्याने लहानांसह, ज्येष्ठ नागरिकही क्षमतेनुसार किल्ल्यावर जाऊ शकतात. किल्ल्यावरचं सपाट विस्तीर्ण पठार, शाबुत तटबंदी, पाण्याचे दोन तलाव, लहान-मोठ्या लोखंडी तोफा, बुरुंज, गडदेवता कोराई देवीचं मंदिर, गणेश मंदिर अशा अनेक गोष्टी पाहता येतात.

एकोलेचा घनगड गोमुखी रचनेचं प्रवेशद्वार, कातळातून निसटलेला कडा, खांबयुक्त पाण्याचं टाके, दोनमजली रचनांचा बुरुज, भुयारी टाके, नैसर्गिकरित्या मारखिंडमध्ये झालेली दगडांची ठेवण, वाघजाई देवीची मूर्ती, कातळात कोरलेलं पाण्याचं टाके पाहता येतात. गडावरून सुधागड, सरसगड, सुरगड, तैलबैला हे किल्ले दिसतात. वाघजाई घाट, सवाषणी घाट, माणदान घाट, घोणदांड घाट, निमखोड्याची खिंड, गणेश खिंड, लिबाईचे सुळके, घोण्या डोंगर, नाळीची वाट, डे-याचा घाट, गाढवलोट, किवनी पठार द-या नदी, घोडेजीन घाट, चिमादेवीची व्हळ दिसतात. खडसांबळे लेणी, थणाळे लेणी येथे जाता येते.

वडुसतेचा कैलासगड पावसाळ्याच्या शेवटी, हिवाळा, उन्हाळ्यात कैलासगडावरून मुळशी धरणाचं विहंगम दृश्य डोळ्यांचे पारणं फेडते. टेहळणीसाठी वापरण्यात आलेल्या या गडावर पाण्याचं टाके, शिवमंदीर, जुन्या घरांची जोती पाहता येतात. गडावर जाण्यासाठी पाय-या नसून अवघड, निसरड्या पायवाटेने जावं लागतं.

तैलबैला चे नैसर्गिकरित्या तयार झालेलं कातळ सुळके प्रस्‍तरोहणाची आवड असलेल्या गिर्यारोही, पर्यटकांना आकर्षित करतात. सवाष्‍णी घाट, सावळया घाट, मारखिंड ही अनुभवी ट्रेकर्ससाठीची वेगळी वाट.

गावाकडील आख्यायिकांनुसार महाभारतातील घटोत्कचाचं जन्मगाव घुटके (ता. मुळशी) सांगितलं जातं. येथील नवरा नवरीचा डोंगर म्हणजे पांडवामधील भीम व राक्षसी हिडींबा यांच्याविवाहाचा प्रसंग असल्याचं पूर्वापारपासून सांगण्यात येत आहे.

पर्यटनात वाढ
हॉटेल व्यवसाय तेजीत
पर्यटनामुळे हॉटेल व्यवसायातून तरुणांना चांगला रोजगार मिळत आहे. पावसाळ्यात वर्षाविहारासाठी ओळखल्या जाणाऱ्या पर्यटन स्थळांच्या जवळच्या हॉटेल्स चांगली कमाई करतात. तेच ट्रेकिंगसाठीच्या घाटवाटा, किल्ले, ठिकाणं येथे हिवाळ्यातही चांगला व्यवसाय होतो.

कॉटेजेसना मागणी
पर्यटन व्यवसायात वाढ होत असल्याने पर्यटकांच्या मागणीप्रमाणे सेवा देण्याकडे व्यवसायिकांचा ओढा आहे. स्वच्छ प्रसाधनगृहे, कौटुंबिक वातावरण, प्रशस्त परिसर, जनरेटर, इनव्हर्टर सुविधा, चविष्ट जेवण अशा दर्जेदार सुविधांची पर्यटकांना अपेक्षा आहे. या सर्व सोयींनी परिपूर्ण कॉटेजेसची मोठी मागणी आहे. त्यामुळे मोठ्या इमारतींपेक्षा स्वतंत्र कॉटेजेस बांधण्याकडे व्यवसायिक लक्ष देत आहेत.

टेंटस
ट्रेकींग करणारे युवक, युवती, ट्रेकर ग्रुप यांचा ट्रेकींग पॉइंट जवळ मुक्काम करून निसर्ग अनुभवण्याचा मानस असतो. त्यानुसार कापडी टेंट (तंबू) मध्ये स्लिपिंग बॅग, ब्लॅंकेट, उबदार कपडे आदी सोयी असल्यानं शेकोटी पेटवून रात्रभर गप्पा मारत, आकाश, चांदण्या न्याहाळणारा वर्गही मोठ्या प्रमाणात आहे.

स्वीमिंग पूल असलेल्या बंगल्यांना मागणी
शहराच्या गजबज गोंगाटापासून दूर डोंगरांमध्ये शांत ठिकाणी एकांतात असणारे, सुरक्षित बंगल्यांना मोठी मागणी आहे. सांघिक खेळांसाठी छोटेसे मैदान, गवताचे हिरवे लॉन, लँडस्केपिंग केलेली झाडं, वेलींनी सजवलेले बंगले सहकुटूंब, ग्रुप, जोडीने येणाऱ्या पर्यटकांना अशा ठिकाणी सर्व आधुनिक सुविधांसह पाण्याचा आनंद लुटण्यासाठी स्वीमिंग पूल असावा याची पर्यटकांकडून खात्री केली जात आहे. त्यासाठी थोडे जास्त पैसे मोजण्यास पर्यटक तयार असतात.

श्री. हनुमंत पंढरीनाथ चोंधे पाटील

लेखक, कवी, प्रेरणादायी वक्ते.
संचालक : मुळशी विकास फार्मर प्रोड्यूसर कंपनी

backtotop